Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej

Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej to nowe święto państwowe, ustanowione przez Sejm obecnej kadencji, na wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego. W tym dniu czcimy pamięć tych, którzy w czasie pacyfikacji wiosek byli rozstrzeliwani, paleni żywcem, wywożeni do obozów koncentracyjnych i sowieckich łagrów oraz na przymusowe roboty do III Rzeszy. W Puszczy Białej symbolem walki i męczeństwa jest Lipniak Majorat. Tragiczne wydarzenia, które miały tu miejsce, dotknęły nie tylko mieszkańców Gminy Długosiodło. Zginęli tu uciekinierzy z sąsiednich gmin oraz z okolic położonych na lewym brzegu Bugu, głównie z Sokołowa Podlaskiego, Sterdyni i Stoczka Węgrowskiego. Dlatego Wojewódzkie Obchody Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej odbyły się w Gminie Długosiodło. Współorganizatorem uroczystości były Samorząd Województwa Mazowieckiego i Starostwo Powiatowe w Wyszkowie.

Uroczystość rozpoczęła się przy tablicy „Uświęconej męczeńską krwią mieszkańców Gminy Długosiodło” znajdującej się w pobliżu budynku szkoły. Zgromadziła się tu społeczność lokalna, a przede wszystkim rodziny, których bliscy zginęli podczas hitlerowskiej okupacji. Wśród uczestników uroczystości znaleźli się również europoseł Jarosław Kalinowski, marszałek województwa mazowieckiego i honorowy obywatel gminy Adam Struzik, radni sejmiku Cecylia Domżała, Mirosław Augustyniak i Marian Krupiński, starosta Bogdan Pągowski z zastępcą Adamem Mrozem i członkiem zarządu Krystianem Pędzichem , samorządowcy z sąsiednich gmin, kombatanci. Uczcili pamięć uczestników tragicznych wydarzeń z 29 lutego 1944 roku. Tego dnia żołnierze Wehrmachtu przeprowadzili akcję pacyfikacyjną, w której zatrzymali około 300 osób. W budynku szkoły poddano ich przesłuchaniom i torturom. Kilkunastu mężczyzn zamordowano, część zwolniono, pozostałych wywieziono do Warszawy na Pawiak i do Ostrowi Mazowieckiej na gestapo. Już nigdy nie wrócili do domu, zakatowani, zabici, zamordowani w więzieniach.

Lipniak Majorat to cicha wioska wpisana w tragiczne dzieje Polski, miejsce, które skłania do głębokiej zadumy nad przyszłością i w imię przeszłości. Zobowiązuje do pamięci o męczeńskiej śmierci niewinnych ludzi. Przy pomniku upamiętniającym ofiary największej zbrodni ludobójstwa we wsi polskiej odczytano sto dwadzieścia dziewięć nazwisk, spośród czterystu czterdziestu ośmiu ofiar poległych w Lipniaku Majoracie. Nazwiska odczytała Elwira Bakuła - wnuczka śp. Eugeniusza Bębenka pochodzącego z położonej w pobliżu Broku miejscowości Bojany, który stracił w Lipniaku Majoracie trzech członków rodziny. Odmówiono także modlitwę w intencji poległych, której przewodniczył proboszcz parafii pw. Św. Rocha Zygfryd Żebrowski. Głos zabrał marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik, współorganizator uroczystości. „W tym dniu wspominamy wszystkich walczących w oddziałach partyzanckich, udzielających pomocy wojennym uciekinierom. Czcimy pamięć tych, którzy w walce o niepodległość oddali życie i stracili zdrowie. Tych, którzy w trakcie pacyfikacji wiosek byli rozstrzeliwani, paleni żywcem, a ich dobytek grabiony i niszczony. Którzy byli wyrzucani z własnych domów, wywożeni do obozów koncentracyjnych i sowieckich łagrów oraz na przymusowe roboty do III Rzeszy – powiedział oddając hołd ofiarom.

Po złożeniu wiązanek kwiatów wszyscy udali się do Kościoła Parafialnego pw. NMP na mszę świętą w intencji pomordowanych, której przewodniczył ks. Jan Krupa. Liturgię uświetnił śpiew chóru parafialnego pod kierunkiem organisty Michała Wójcika.

Uroczystą Sesję Rady Gminy Długosiodło również poświęcono tragicznym, wojennym wydarzeniom. Rozpoczęli ją uczniowie Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki patriotycznym, wzruszającym programem artystycznym. O martyrologii wsi mazowieckiej w bardzo zajmujący sposób opowiedział dr Janusz Gmitruk - dyrektor Muzeum Historii Ruchu Ludowego. Bitwę pod Pecynką 31 sierpnia 1944 roku, losy partyzantów i ludności cywilnej przypomniał dr hab. Adam Dobroński z Uniwersytetu w Białymstoku. O pacyfikacji Gminy Długosiodło w 1944 roku opowiedziała z kolei Marta Piotrak - nauczycielka jęz. polskiego i historii w Szkole Podstawowej w Długosiodle. Wydarzeniom towarzyszyła wystawa Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego „ Orzeł Biały w symbolice niepodległościowej”.

Grzegorz